W rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja wnukowie Franciszka Toboły, przedwojennego burmistrza Mikstatu odsłonili ufundowaną przez samorząd miasta i gminy tablicę ku czci swojego dziadka. Mikstaczanie oddali także hołd bohaterom sprzed 100 lat, uczestnikom walk o odzyskanie wolności i w obronie niepodległości.

Jak co roku uroczystości w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja przebiegały w Mikstacie w podniosłym nastroju. W mszy świętej, którą w czwartek, 3 maja br. w farze odprawił ks. kan. Krzysztof Ordziniak, dziekan Dekanatu Mikstackiego uczestniczyli samorządowcy z powiatu ostrzeszowskiego oraz miasta i gminy Mikstat, poczty sztandarowe organizacji społecznych, obywatele mikstaccy a także potomkowie Franciszka Toboły – powstańca wielkopolskiego i śląskiego, burmistrza Mikstatu i prezydenta Piły. Podczas mszy św. proboszcz parafii pw. Świętej Trójcy w Mikstacie przypomniał, że w tym roku oprócz 227. rocznicy uchwalenia pierwszej polskiej konstytucji oraz 100-lecia odzyskania niepodległości przypada także 100-lecie konsekracji kościoła farnego w mieście. – To była wielka patriotyczna uroczystość, która odbyła się na kilka tygodni przed oficjalnym głoszeniem niepodległości i wybuchem powstania wielkopolskiego. Za kilka miesięcy, w październiku będziemy uroczyście obchodzić rocznicę tego doniosłego wydarzenia w dziejach naszej parafii i miasta – stwierdził ks. kan. K. Ordziniak. Natomiast wikariusz ks. Krzysztof Lipiński wygłosił okolicznościowe kazanie, nawiązujące do rocznicy Konstytucji 3 maja.

Po mszy uczestnicy przeszli w pochodzie na Rynek, gdzie burmistrz Henryk Zieliński w asyście Łukasza Dybula, przewodniczącego Rady Miejskiej w Mikstacie i księdza proboszcza złożył wiązankę kwiatów pod pomnikiem. Następnie wszyscy udali się na ul. św. Rocha, gdzie powstał skwerek upamiętniający postać burmistrza Mikstatu z lat 1929-1939.

Odnosząc się do uchwalenia przez Sejm w dniu 3 maja 1791 roku pierwszej konstytucji Rzeczypospolitej burmistrz Henryk Zieliński przypomniał, że ówcześni mieszczanie mikstaccy przyjęli z wielkim szacunkiem ten zbiór praw i obowiązków obywatelskich. – 3 maja 227 lat temu była wielka radość na ulicach Warszawy, ale i nasi przodkowie tę radość z konstytucji pokazali. 31 lipca 1791 roku prezydent miasta Józef Pasikowski zaprosił radnych, ławników i mieszczan po niedzielnej mszy do ratusza na rynku i tam mieszczanie mikstaccy zapisali się w księdze miejskiej, która była wypełnieniem postanowień konstytucji. Dzisiaj wspominamy także naszego bohatera narodowego Franciszka Tobołę, który gdy wybuchła godzina niepodległości stanął z bronią jako powstaniec wielkopolski, a później poszedł również do powstań śląskich. Gdy nastała wolna Polska zaangażował się w budowę administracji w powiecie ostrzeszowskim a w 1929 roku objął funkcję burmistrza Mikstatu. To on zakładał przedsiębiorstwo komunalne, dzięki któremu w 1930 roku w mieście popłynął prąd elektryczny. To on razem z zarządem miasta Ostrowa i ubezpieczalnia wybudował ośrodek kolonijny dla dzieci z całej południowej Wielkopolski. Doświadczenia mikstackie pozwoliły mu po wojnie zmierzyć się z mandatem prezydenta Piły, gdzie musiał odbudować administrację miasta po okresie okupacji niemieckiej. Dziś ten bohater pracy patriotycznej, może trochę zapomniany w Mikstacie, w dniu 3 maja 2018 roku tej pamięci jest przywrócony – stwierdził burmistrz Zieliński.

W imieniu potomków byłego burmistrza głos zabrał jego wnuk, Marek Toboła. – Kiedy wyjeżdżaliśmy z Piły, to nad miastem były ciężkie, ciemne chmury, była burza i lał deszcz. A Mikstat powitał nas piękną słoneczną pogodą. W czasie mszy świętej pomyślałem sobie, że to może być symbol dnia dzisiejszego, 3 maja, święta polskiej konstytucji, która jest zbiorem naszych praw i wolności. Tej wolności całą swoją młodość poświęcił nasz dziadek Franciszek, tak jak my Wielkopolanin, pochodzący z bardzo patriotycznej rodziny. Organizował powstanie wielkopolskie w Lesznie, w powstaniu śląskim był oficerem łącznikowym, później wiele lat pracował w Starostwie Powiatowy w Ostrzeszowie, gdzie na cmentarzu znajduje się grób Franciszka i jego żony Heleny. Był burmistrzem w Mikstacie przez ponad 10 lat, do wybuchu II wojny światowej. Wiele tutaj osiągnął. W czasie okupacji zaangażował się w działalność podziemia; w 1942 roku został aresztowany przez gestapo; przeszedł przez obozy: Buchenwald, Radogoszcz i Gross-Rosen. Miał wyrok śmierci, przede wszystkim za udział w powstaniach, ale szczęśliwie z transportu do Dachau wyzwolili go Amerykanie. Mógł zosta

na Zachodzie, ale chciał wrócił do Polski: do rodziny, do ukochanej żony Heleny i dzieci. Został wiceprezydentem a następnie prezydentem Piły, bo w kraju brakowało doświadczonych urzędników i jego umiejętności bardzo się przydały. W imieniu rodziny dziękuję za pamięć o naszym dziadku, bo tak długo żyjemy, jak żyje pamięć o nas – przyznał Marek Toboła, natomiast jego kuzyn Piotr Toboła poinformował, że postanowił ufundować Nagrodę im. Burmistrza Franciszka Toboły dla najlepszego ucznia z Mikstatu. Następnie goście honorowi odsłonili tablicę poświęcona Kazimierzowi Tobole, pod którą kwiaty złożyli: starosta ostrzeszowski Lech Janicki i radny powiatowy Wojciech Bąk oraz delegacje samorządowe, przedstawiciele organizacji społecznych i politycznych. Na zakończenie uroczystości harcerze z Mikstatu uczcili pamięć bohaterów sprzed 100 lat sadząc na skwerze symboliczne drzewko oraz odsłaniając tablicę pamiątkową.

PK

Tekst z Księgi miejskiej, pod którym 31 lipca 1791 r. podpisy złożyło 107 mikstackich mieszczan:

„Działo się Na Ratuszu Miasta Jej Królewskiej Mości Mixtadzie

Dnia 31 lipca Roku Pańskiego 1791 – go.

Po odebranej z Najwyższej Łaski Najjaśniejszego Stanisława Augusta Króla Polskiego oraz Razem Najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polski

Przypuszczając Miasta Wolne Rzeczypospolitej do wolności i uszczęśliwienia jak najłaskawiej ustanowioną Konstytucją

przez Najjaśniejsze Stany Skonfederowane Sejmujące,

po odebranych Łaskach,

Przystępując do naznaczonej Przysięgi

Miasto Wolne Rzeczypospolitej Mixtad,

A najsamprzód Szlachetny Magistrat

następującym wyrazem zaprzysięgli.

Józef Pasikowski Prezydent,

Walenty Fabrowski Radca,

Benedykt Stasierski Radca,

Andrzej Załoztowicz Radca,

Wojciech Palatyński Radca,

Karol Klonecki Pisarz Przysięgły.”